Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

Η ζωή στο ρήγμα


Το σωτήριο έτος 1789 - το έτος της Γαλλικής Επανάστασης -, έχει αποτελέσει κομβικό σημείο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία  του  υπάρχοντος κόσμου. Λίγα χρόνια πιο πριν, η Αμερικάνικη Επανάσταση (1775-83) έθεσε εμμέσως και με ελαφρώς διαφορετικά χαρακτηριστικά την βάση για να πατήσει επάνω της η Γαλλική Επανάσταση. Η ιστορία του σύγχρονου κόσμου, σε επίπεδο πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό, θρησκευτικό και επιστημονικό, έμελλε  στα επόμενα χρόνια να αλλάξει ριζικά. Πιθανόν οι συντελεστές αυτών των δύο κομβικών Επαναστάσεων να μην είχαν ποτέ φανταστεί το πόσο ριζικά θα άλλαζαν την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων με την ανατροπή που επέφεραν στη μέχρι τότε γνωστή ιστορία .

Ακόμα πιο πριν από αυτούς, ο Διαφωτισμός αποτέλεσε τη θεωρητική βάση, την σύλληψη μιας ριζικής ανατροπής  της κοινωνίας προς μια εντελώς καινούργια κατεύθυνση. Ό,τι είχε υπάρξει μέχρι τότε στον κόσμο, ήταν πραγματικά εντελώς διαφορετικό. Έχουν χυθεί ποτάμια μελάνης αναλύοντας σε βάθος αυτή την ιστορική περίοδο της ανθρωπότητας. Μέσα σε αυτήν την μακρά περίοδο της θεωρητικής προπαρασκευής αλλά και της πραγμάτωσης όλου αυτού του σχεδίου της αλλαγής του κόσμου, καλλιτέχνες, φιλόσοφοι, έμποροι, τυπογράφοι, συγγραφείς πολιτικών διακηρύξεων και επιστήμονες συνέβαλαν, βήμα-βήμα, με μια απίστευτη υπομονή  και πίστη στο να γκρεμίσουν το νοούμενο ως «παλιό» και να φτιάξουν τις προϋποθέσεις για το «καινούργιο».

Όταν παρακολουθείς την ιστορική πορεία όλου αυτού του εγχειρήματος, δεν μπορεί να μην σου γεννηθεί ή εύλογη απορία: Ποιο ήταν αυτό το καταπληκτικό εργαστήριο που μέσα του ζυμωνόταν, για 150 χρόνια περίπου,  μια τέτοια κοινωνική αλλαγή τεραστίων διαστάσεων; Δεν μπορείς να μην θαυμάσεις την επιμονή των συμμετεχόντων, τους κινδύνους που αντιμετώπισαν, την αδιάλειπτη πίστη τους.

Όλοι αυτοί έδρασαν σε μια εποχή όπου οι ιδέες ήταν επικίνδυνες, πραγματικά επικίνδυνες∙ και όσο κι αν σήμερα υποτιμούμε όσους ήταν απέναντι τους, οφείλουμε να μην ξεχνάμε ότι απέναντι  τους είχαν ένα φεουδαρχικό καθεστώς, που είχε αιώνες εμπειρίας από μια σταθερή κοινωνική οργάνωση, αλλά και την εκκλησία που η παρουσία της και μόνο προκαλούσε δέος. Ήταν ο λόγος του Θεού επί της γης.

Ήταν - αν θέλουμε να το δούμε με όρους επικούς - μια πραγματική σύγκρουση γιγάντων. Από την μια πλευρά, άνθρωποι που πίστευαν στη παράδοση,στο ιερό, στην αδιασάλευτη τάξη των πραγμάτων, σε μια ερμηνεία του κόσμου που βασική της αξία ήταν η ιεραρχία και ο νόμος, ο κοσμικός αλλά και ο θεϊκός. Και από την άλλη οι υποστηρικτές της αλλαγής, της κοινωνικής ισότητας, οι υπερασπιστές των αδικημένων, οι κάτοχοι μιας νέας μυστική γνώσης, της επιστήμης, που έφερνε μαζί της νέες εξηγήσεις για τον κόσμο, νέες προοπτικές.

Πραγματικά, νομίζω ότι ιστορικά δεν είχε υπάρξει ποτέ τέτοια συγκέντρωση δυνάμεων, με τόση μεγάλη ποικιλομορφία και αντίθεση, η οποία να κάλυπτε  όλες τις πλευρές της ανθρώπινης ύπαρξης και της ανθρώπινης δραστηριότητας. − Στη συνέχεια, τα ιστορικά γεγονότα που ακολούθησαν μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, μπορούμε να πούμε πως ήταν απλά ξεκαθαρίσματα λογαριασμών επί ήδη δεδομένης βάσης. Στον Β΄ Π.Π η ιστορία παίχτηκε ανάποδα: Οι Ναζί, όντως είχαν μια διαφορετική πρόταση εφ’ όλης της ύλης, αλλά η πρόταση αυτή έγινε άμεσα απεχθής εξαιτίας του ότι δεν μπορούσε να μεταφέρει μέσα της τίποτε το όμορφο και ευγενές, ούτε έστω σε θεωρητικό επίπεδο. Συνέπεια αυτού ήταν να ηττηθούν κατά κράτος, καθιστώντας την Γερμανία συνώνυμη, μέσα στη ιστορία, με την κτηνωδία.

Η ίδια η Γαλλική Επανάσταση αποτέλεσε λοιπόν την κορύφωση αυτής της τιτάνιας διαμάχης, μια κορύφωση που έφερε το γαλλικό λαό σε ακραία αντιπαράθεση όχι μόνο με τη αριστοκρατία και τον κλήρο της Γαλλίας, αλλά με όλη την υπόλοιπη Ευρώπη.  Οι αρχές του Διαφωτισμού, η εγκαθίδρυση αστικών πολιτευμάτων με  σχετική συμμετοχή του λαού στα πολιτικά δρώμενα και ο διαχωρισμός της εκκλησίας από  τη διαχείριση της κοινωνίας  ήταν το πολιτικό μήνυμα που κατόρθωσε να επιβάλλει η Γαλλική Επανάσταση σταδιακά και σε βάθος χρόνου σε όλη την Ευρώπη. Ο κλήρος και η αριστοκρατία έχασαν την μάχη αλλά ποτέ δεν ηττήθηκαν ολοσχερώς. Κράτησαν ένα μέρος της δύναμής τους, την οποία εγκατέστησαν, λάθρα, μέσα στη κοινωνία με τρόπο αρκετά πιο διακριτικό. Η αστική επανάσταση ποτέ δεν  μπόρεσε να καταργήσει τον εχθρό της ριζικά.

Βλέπουμε λοιπόν σήμερα τα υπόλοιπα αυτής της αριστοκρατίας να έχουν περίοπτη θέση μέσα στα αστικά κράτη της Ευρώπης και της Αμερικής. Να κατέχουν απίστευτο πλούτο και επιρροή και εν τέλει να συγκυβερνούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι παλιοί πολιτικοί εχθροί ανταλλάσουν φιλοφρονήσεις και υποκλίσεις σε δημόσιες εκδηλώσεις και γάμους. Αλλά και ο κλήρος δεν εξαφανίστηκε ποτέ από το προσκήνιο. Μπόρεσε να θεωρηθεί ξανά απαραίτητος και μαζί με τους υπόλοιπους δύο να αποτελέσει την ιερή πλέον τριάδα της εξουσίας.

Η οργάνωση της σημερινής κοινωνίας είναι το αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης. Μιας σύγκρουσης που ανεξάρτητα με την έκβαση της, δεν μπόρεσε να λύσει σε ικανοποιητικό βαθμό τα αίτια που την προκάλεσαν.

Το Ιερό και η Παράδοση δεν πέθαναν με την αντικατάσταση τους από την Επιστήμη∙ απλώς σπιλώθηκαν . Η οργάνωση της κοινωνίας, με την έμφαση της στη αξία και την συμμετοχή του ατόμου στα κοινά, δεν μπόρεσε να αποκαταστήσει μια κοινωνία που να παράγει λιγότερη αδικία και καταπίεση από την κοινωνία των φεουδαρχών. Ο κόσμος της Λογικής είναι ένας κόσμος, που εν τέλει πάσχει από ριζική απουσία νοήματος και έχει καταλήξει να είναι ένας κόσμος εμπορευμάτων. Η Επιστήμη, που προσδοκούσε να κάνει τον κόσμο ένα κόσμο Γνώσης, φλερτάρει επικίνδυνα με το να καταστρέψει ριζικά τον πλανήτη.

Είμαστε Άτομα σε ένα κόσμο που δεν έχει Ελευθερία, ούτε Ισότητα αλλά ούτε και Αδελφότητα. Είμαστε Άτομα που, απλώς για να κολακευόμαστε με αυτό που είμαστε και τις δυνατότητες του, χλευάζουμε το Ιερό και το Πνεύμα ζώντας μια ζωή μέσα στο ρήγμα που δημιούργησε η σύγκρουση της έπαρσης, από την μια άθεων ριζοσπαστών και από την άλλη ένθεων ηλιθίων.

Ζούμε στο ρήγμα ανάμεσα στο εξωτερικό και το εσωτερικό, αγκυλωμένοι στο να περιμένουμε μια ακόμα ριζική σύγκρουση που ελπίζουμε να μας βγάλει κάπου καλύτερα .

Πρέπει επιτέλους να απεγκλωβιστούμε από τις αρχές του Διαφωτισμού και της Γαλλικής Επανάστασης. Αυτές οι αρχές, ακόμα και αν για την εποχή τους είχαν κάτι το βαθειά ανατρεπτικό, σήμερα, στη απόλυτη πραγμάτωση τους, δεν φαίνεται να έχουν να δώσουν τίποτα το πραγματικά ουσιαστικό.

Ζούμε σε ένα κόσμο που νίκησαν οι έμποροι και οι τραπεζίτες, καθιστώντας τα πάντα τράπεζες και αγορά. Οι παλιοί αριστοκράτες, οι πεφωτισμένοι αστοί, ο κλήρος που πρόδωσε το ρόλο του, αλλά και οι επαρμένοι επιστήμονες και τεχνοκράτες έχουν κάνει τις τράπεζες και τις αγορές σπίτι τους. Αυτός είναι ο κόσμος του ρήγματος που δημιούργησαν με τις πράξεις τους∙ και αυτόν θέλουν.

Ο καινούργιος κόσμος -αν και εφ’ όσον υπάρχει ανάγκη για αυτόν!-, δεν πρόκειται να προκύψει ούτε από αυτούς που έκτισαν τον πρόσφατο, αλλά ούτε και από εκείνους που θέλουν να τον γκρεμίσουν εγκαθιστώντας καινούργιο ρήγμα.

Ο καινούργιος κόσμος, στο μέτρο που μου επιτρέπεται να τον ονειρευτώ, θα αναζητήσει το εργαστήρι του στη σύζευξη ανάμεσα στη εσωτερική εμβάθυνση του μυστηρίου της ανθρώπινης ύπαρξης με τα θεμελιώδη ερωτήματα που την απασχολούν∙ και στη οργάνωση της κοινωνίας των ανθρώπων με γνώμονα την ενότητα των αντιθέσεων και των ποικιλομορφιών που αυτή έχει. Ο καινούργιος κόσμος δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι κόσμος διαίρεσης, αλλά κόσμος σύνθεσης  και ενότητας.

Όσο η κοινωνία αναζητά να λύσει τα προβλήματα της με εξωτερικούς όρους αγνοώντας  τον εσωτερικό διχασμό, θα βαδίζει με σταθερά βήματα  σε μια οργάνωση που  θα αποφασίζει συνεχώς με γνώμονα το συμφέρον των λίγων ενάντια στους πολλούς. Θα είναι πάντα μια κοινωνία που θα κατασκευάζει εικονικά προβλήματα,  τα οποία στη συνέχεια θα προσπαθεί να λύσει θυσιάζοντας τους πολίτες της. Θα είναι μια κοινωνία που βαδίζει στο χάος και την καταστροφή της, ακόμα και αν κάνει πως δεν το καταλαβαίνει.


12 σχόλια:

  1. Άλλο ένα εξαιρετικό κείμενο, σε ένα εξαιρετικό ιστολόγιο!

    Μόνο που στο σημερινό κείμενο, υπάρχουν κάποια προβληματάκια. Παράκληση στον συγγραφέα, μήπως θα μπορούσε να ξαναδεί λίγο το κείμενο στην 6η και 7η παράγραφο και να κάνει διορθώσεις;

    Το κείμενο γίνεται ακατανόητο από το σημείο που παραθέτω και μετά.

    //Και από την άλλη, οι υποστηαφορετική πρόταση εφ’ όληνωνικής ισότητας, οι υπερασπιστές των εσα απεχθής εξαιτίας του ότι δεν μπορούσε να μεταφέρει μέσα της τίποτε το όμορφο και ευγενές, έστω και σε θεωρητικό επίπεδο. Συνέπεια αυτού ήταν να ηττηθούν κατά κράτος, καθιστώντας την Γερμανία συνώνυμη, μέσα στη ιστορία, με την κτηνωδία.//


    Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμε,
    η παράγραφος διορθώθηκε.
    Σε ευχαριστούμε για το σχόλιο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. "Είμαστε Άτομα σε ένα κόσμο που δεν έχει Ελευθερία, ούτε Ισότητα αλλά ούτε και Αδελφότητα..."

    Αυτά τα άτομα αποτελούν κοινωνία; με μια έστω και κολοβωμένη συλλογική βούληση; Αναδύονται από το κείμενο σου κάποιες φοβερές όψεις του σύγχρονου κόσμου. Αλλά μου γεννιούνται κάποιες απορίες. Η Ιστορία τις ανθρωπότητος είναι η ιστορία της εξουσίας, η ιστορία των ιδεών ή η ιστορία των πράξεων των ατόμων; Αν δεχόμαστε την παρουσία του Πονηρού μέσα στην Ιστορία, θα πρέπει να δεχτούμε και τουλάχιστον μια στοιχειώδη μεταφυσική, μια απόλυτη αρχή μέσα από την οποία κρίνεται,όχι μόνο το καλό και το κακό, αλλά και η ίδια η ύπαρξη του Λόγου που είναι πέρα από το καλό και το κακό. Ελλείψει αυτού του Λόγου τα πάντα μπορούν να κυλήσουν προς την καταστροφή,μιας και τίποτε δεν θα συγκροτεί τον κόσμο ως κόσμο και την κοινωνία ως κοινωνία.
    Μερικές σκέψεις πάνω στο ωραίο αυτό κείμενο και μια ερώτηση:η ενότητα που ονειρεύεσαι ήδη πραγματώνεται από τον τεχνικό "πολιτισμό" χωρίς πολλές αντιδράσεις. Μπορεί να υπάρξει επανεφεύρεση του Ιερού ή θα γίνεται κι αυτή ένα υπαρξιακό/ψυχολογικό gadget; Μπορεί να σταθεί αυτή μόνο με λογικά κριτήρια και όχι με κριτήρια αλήθειας που πηγάζουν από μια παράδοση;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φίλε Κώστα,
      οι παρατηρήσεις σου χρειάζονται δύο κείμενα για να τις απαντήσω . Θα προσπαθήσω όμως:
      Η κοινωνία του Θεάματος κατορθώνει μέχρι τώρα και απορροφά τα πάντα,αυτό το κάνει κυρίως διότι απο-ιεροποιεί τα πάντα. Δεν νομίζω άρα ότι μπορεί να επεκτείνει την κυριαρχία της στο χώρο του Ιερού.
      Μπορεί όμως να ξευτελίζει σε τέτοιο βαθμό τους φορείς του ,πού να δημιουργεί την εντύπωση ότι δεν υπάρχει στη πραγματικότητα Ιερό.
      Οι παραδόσεις πού υποστηρίζουν το Ιερό ,κατά την γνώμη μου,δεν μπορούν να παραμένουν προσκολλημένες σε αγκυλώσεις πού φαντάζουν σήμερα ανόητες. Δεν μιλώ για επανεφεύρεση του Ιερού,αλλά η πλευρά της παράδοσης δεν είναι άσπιλος και αμόλυντος.
      Κατά την άποψή μου,και απαντώ τώρα στο πρώτο σκέλος :η ιστορία του κόσμου είναι είναι η οδός, στη καλύτερη των περιπτώσεων της ένωσης με τον Λόγο.Να ανακαλύψει εσωτερικά και μέσα στη κοινωνία τα αίτια και τις εκδηλώσεις του Κακού. Έτσι να μπορέσει να λύσει την αρχική Διαίρεση πού ταλανίζει την ύπαρξη και την κοινωνία.Είναι υποχρεωμένος ,λοιπόν, ο άνθρωπος και η κοινωνία μέσα σε αυτήν την πορεία να εξερευνήσει και την ιστορία της Εξουσίας .Οι πράξεις των ατόμων είναι οι απαντήσεις πού δίνεται σε όλη αυτή την σύγκρουση. Μέχρι σήμερα αυτές οι πράξεις είναι απαντήσεις ατομικές.Άρα απαντήσεις πού η κοινωνία δεν έχει μπορέσει να τις οικειοποιηθεί και να τις κάνει ενεργό σώμα και κοινωνική πρακτική. Για αυτό ,μέχρι τώρα, η ιστορία του κόσμου φαίνεται να είναι μόνο η ιστορία εκείνης της πλευράς πού δρα ,ατομικά και κοινωνικά. Αυτή η πλευρά είναι ο κόσμος του Αρνητικού,ένας κόσμος πού θέλει και μπορεί να συγκαλύπτει διαρκώς, ότι υπάρχει μια άλλη προοπτική.
      Σε ευχαριστώ.

      Διαγραφή
  4. Φίλε Λυγκέα, κινούμεθα σε έναν ΜΗ ΤΟΠΟ χωρίς βαρύτητα περίπου όπως οι αστροναύτες στο διάστημα.

    Μια και μόνο λέξη φαίνεται να εξαπλώνεται και να εξαπλώνεται και να απορροφά όλες τις τάσεις, όλες τις αγωνίες, όλα τα αδιέξοδα. Facebook!

    Με εκτίμηση

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Dianathenes:

    Ότι και να κάνουν ,ότι και να εφευρίσκουν,το μόνο πού κατορθώνουν είναι να καθυστερούν ένα προδιαγεγραμμένο τέλος . Σε μια εποχή σκοτεινιάς,χρειάζεται ,νομίζω, μεγαλύτερο κουράγιο και αισιοδοξία . Όσο δυνατό και αν είναι το σκοτάδι ,το φως όταν ξεπροβάλλει διαλύει τα σκοτάδια της σύγχυσης .
    Να είσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @ Λυγκέας, το κείμενο σου έχει σοβαρό πρόβλημα! Πρόσεξε τι λες εδωπέρα:

    Ο κλήρος και η αριστοκρατία έχασαν την μάχη αλλά ποτέ δεν ηττήθηκαν ολοσχερώς. Κράτησαν ένα μέρος της δύναμής τους, την οποία εγκατέστησαν, λάθρα, μέσα στη κοινωνία με τρόπο αρκετά πιο διακριτικό. Η αστική επανάσταση ποτέ δεν μπόρεσε να καταργήσει τον εχθρό της ριζικά. Βλέπουμε, λοιπόν σήμερα τα υπόλοιπα αυτής της αριστοκρατίας να έχουν περίοπτη θέση μέσα στα αστικά κράτη της Ευρώπης και της Αμερικής. Να κατέχουν απίστευτο πλούτο και επιρροή και εν τέλει να συγκυβερνούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Οι παλιοί πολιτικοί εχθροί ανταλλάσουν φιλοφρονήσεις και υποκλίσεις σε δημόσιες εκδηλώσεις και γάμους. Αλλά και ο κλήρος δεν εξαφανίστηκε ποτέ από το προσκήνιο. Μπόρεσε να θεωρηθεί ξανά απαραίτητος και μαζί με τους υπόλοιπους δύο να αποτελέσει την ιερή πλέον τριάδα της εξουσίας.

    Τι λες δηλαδή; Ένα θολό πράγμα: Από τη μια μεριά λες ότι υπήρξε τιτάνια σύγκρουση ανάμεσα στους οπαδούς της Παράδοσης (εκκλησία+αριστοκρατία) και τους οπαδούς του Νέου (διαφωτιστές+αστοί). Κι από τη άλλη λες ότι στη σημερινή εξουσία παίζουν παρέα και οι δυο πλευρές! Άρα τι σύγκρουση έγινε; Μια σύγκρουση που κατέληξε σε συμμαχία; (αυτό λες!). Αυτό όμως σημαίνει πως οι δυο εχθροί δεν είχαν τελικά να χωρίσουν και τόσο σοβαρά ζητήματα. Δεν ήταν στην τελική και τόσο πολύ εχθροί. Δεν έπαιξε "εμείς ή εσείς", τελικά. Γι' αυτό και στο τέλος τα βρήκαν μεταξύ τους. (αυτό λες!)

    Μα τότε - αν είναι έτσι - η σημερινή εξουσία στηρίζεται στη συμμαχία Παράδοσης-Νέου, Ιερού-Ανίερου, Εσωτερικού-Εξωτερικού, και επομένως δεν υπάρχει κανένα θέμα "ρήγματος"!

    Μάλλον πρέπει να το ξανακοιτάξεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αγαπητέ Λυσίμαχε,
    σε ευχαριστούμε για τα σχόλια ,μια πού μπήκες στο κόπο να μας διαβάσεις όλους.
    Σχετικά με τις παρατηρήσεις σου στο δικό μου κείμενο:
    Οι δύο αντίπαλοι ουδέποτε συνεφώνησαν ,επι της ουσίας της αντίθεσης τους .Συνεφώνησαν ως προς την συμμετοχή τους,τελικά, στη διαχείρηση της Εξουσίας. Με τις αναγκαίες προσαρμογές.Παραμένουν εχθροί.
    Ο επιστημονικός αθεισμός εκφυλισμένος σε μια τεχνολογική υπερπαραγωγή στη υπηρεσία όσων διοικούν .
    Τα ιερατεία χάνοντας την πρόσβαση τους στη Ιερή Παράδοση,δεμένα στο άρμα μιας εξουσίας πού έχει χάσει οποιδήποτε μέτρο.
    Το ρήγμα δεν κρίνεται από την επιφανειακή συμφωνία ,αλλά από την διάλυση μιας ενοποιημένης ερμηνείας του κόσμου ,πού χώρισε το εσωτερικό από το εξωτερικό ,την Ιερή Παράδοση από την επιστημονική Νεωτερικότητα,διαχωρισμός πού άφησε μέσα στο Ρήγμα ένα ψυχικό και υπαρξιακό Κενό.Αυτό σε επίπεδο κοινωνίας καταργεί την οποιαδήποτε υποψία Μέτρου,καταστώντας τις Αξίες ,χρημαστηριακές μονάδες .
    Αυτό το πρόβλημα θίγεται στο κείμενο.
    Σε ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. @ Λυγκέας,

      "Οι δύο αντίπαλοι ουδέποτε συνεφώνησαν ,επι της ουσίας της αντίθεσης τους .Συνεφώνησαν ως προς την συμμετοχή τους,τελικά, στη διαχείρηση της Εξουσίας. Με τις αναγκαίες προσαρμογές.Παραμένουν εχθροί."

      Με αυτη τη διατύπωση σου ξεκαθάρισες αρκετα το τοπίο. Όταν ομως λες πως τελικά, μετά τη τιτ'ανια σύγκρουση, οι δυο ορκισμένοι εχθροί συμφώνησαν να διαχειριστούν παρέα την εξουσία, μένει ένα ερώτημα στον αέρα. Για να έρθουν σε συμφωνία, σημαίνει πως ο ένας δεν ήταν τελικά σε θέση να εξοντώσει τον άλλον. Προφανώς επειδή ήταν πολύ δυνατοι κι οι δυο. Ο Διαφωτισμός άντλησε τη δύναμή του από τις εξεγερμένες ενάντια στην εκκλησία και την αριστοκρατία λαϊκές μάζες. Το ιερατείο όμως, που όπως λες ξεκόπηκε από την ιερή παράδοση, από πού βάστηξε δύναμη και τόση που να μη μπορει το διαφωτιστικό στρατόπεδο να το νικήσει και ν' αναγκαστεί τελικά να έρθει σε κάποια συμφωνία μαζί του; Πού βρήκε δύναμη το ιερατείο κι άντεξε στα χτυπήματα του Διαφωτισμού;

      Διαγραφή
  8. Αγαπητέ Λυσίμαχε,
    Κατά την γνώμη μου,το ιερατείο κατόρθωσε να συγκρατήσει την δύναμη του από δύο κυρίως λόγους:
    Α Το ιερατείο ,όσο και να χάνει την σύνδεση του με την εσωτέρα Παράδοση ,διατηρεί ένα μέρος του νοήματος πού αυτή διαχέει ,εξαιτίας της αδιαμφισβήτητης ισχύς της,μέσα στη κοινωνία. Ο άνθρωπος αναζητά τον λόγο ύπαρξης του μέσα στο κόσμο.Ο άνθρωπος αδυνατεί να ζήσει δίχως βαθύτερα νοήματα πού να του φωτίζουν τον εσωτερικό του κόσμο. Δεν μπορεί να ζήσει μόνο με άρτο!!!!
    Β.Όσο και αν η ιδέα του Ατόμου ,ιστορικά ,ήταν αναγκαία για την εξέλιξη μας ,τα δικαιώματα πού αυτό το Ατομο κατέκτησε μέσα από την χειραφέτηση του,δεν μπόρεσαν να το συνδέσουν με κάτι πιο βαθύ και ουσιαστικό.Αντιθέτως το οδήγησαν κατευθείαν σε μια υλιστική αντιμετώπιση της ζωής του ,πού σταδιακά, απέκλειε ,την βαθύτερη ικανοποίηση του. Ο Διαφωτισμός δεν μπόρεσε σε καμιά στιγμή του να φωτίσει αυτή την ανάγκη. Με τα χρόνια και δίχως επί της ουσίας να το επιδιώκει ,έσπρωχνε το Άτομο εξαιτίας αυτής της ουσιαστικής έλλειψης ,στα χέρια του "εχθρού" του.
    Ο σημερινός κόσμος πού ζούμε ,ενώ διατηρεί και τις δύο όψεις ,έστω και εν δυνάμει,τελικά αποκαθιστά ψυχικό κενό,γιατί μέσα στη πραγματική ζωή σχίζει τον άνθρωπο,ανάμεσα σε μια ανάγκη να επιβιώσει, θεωρώντας ψευδώς , ότι είναι απόλυτος κύριος του εαυτού του και από την άλλη στη ακόρεστη δίψα του για μια πνευματικοποιημένη θεώρηση της ζωής του πού όντας κατακερματισμένη ,γίνεται συνεχώς μια περιοχή από διαθλαστικούς καθρέπτες .
    Ο τραπεζίτης και ο αναχωρητής είναι τα δύο άκρα αυτού του ρήγματος. Στο μέσον υπάρχει απλώς το χάος ,ένα χάος πού εξαιτίας του πόσο αβυσσαλέο και κατακερματισμένο είναι ,εμφανίζει μια κοινωνία πού δεν μπορεί θεωρήσει άλλη αξία παρά μόνο το δίκιο του ισχυρότερου.
    Ελπίζω να σου απάντησα επαρκώς ,αυτήν την φορά.
    Σε ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. @ Λυγκέα τώρα με ξαναθόλωσες! Ωραίο μου ακούγεται αυτό για τον τραπεζίτη και τον αναχωρητή αλλά δεν σε πιάνω όταν λες ότι το ιερατείο ακουμπάει σε μια εσωτερική ανάγκη ενώ το αντίπαλο στρατόπεδο, οι διαφωτιστές, πάτησαν πάνω στο Άτομο και τη χειραφέτηση του ατόμου. Τι δεν πιάνω; Μα και το Άτομο δεν είναι εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου; Τι είναι, κάτι το εξωτερικό; Το 'Ατομο είναι βαθιά ανθρώπινη ανάγκη. Οπότε σε βαθιές ανάγκες ακουμπάει και το ιερατείο κι οι διαφωτιστές. Πού είναι το ρήγμα "εσωτερικού"-"εξωτερικού" λοιπόν; Για ρίξε καμιά λάμπα να δούμε φως!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αγαπητέ Λυσίμαχε,
    "Β.Όσο και αν η ιδέα του Ατόμου ,ιστορικά ,ήταν αναγκαία για την εξέλιξη μας ,τα δικαιώματα πού αυτό το Ατομο κατέκτησε μέσα από την χειραφέτηση του,δεν μπόρεσαν να το συνδέσουν με κάτι πιο βαθύ και ουσιαστικό"
    Νομίζω διευκρινίζει επαρκώς την ερώτηση σου η παραπάνω παράγραφος.Όταν η χειραφέτηση του Ατόμου κατευθύνεται συνεχώς και μονοσήμαντα προς τα έξω ,καθίσταται προβληματική.Δεν είναι υποχρεωτικό να συμφωνήσεις ότι υπάρχει ρήγμα.
    Θα με ενδιέφερε να ακούσω αν θεωρείς ότι υπάρχει διάσταση ανάμεσα στο εσωτερικό και το εξωτερικό στον άνθρωπο και πού το αποδίδεις.
    Ρίξε το δικό σου φως
    Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΠΡΟΣ ΥΠΟΓΕΙΟ (με προσοχή να μη χτυπήσετε το κεφάλι σας!)

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...