Κυριακή 26 Αυγούστου 2012

Χ. Φ. Λάβκραφτ


«Δεν είναι νεκρό αυτό πού αιώνια μπορεί να κοιμάται 
και που με το πέρασμα παράξενων αιώνων, ακόμα και ο θάνατος μπορεί να πεθάνει…»
Χ. Φ. Λάβκραφτ

«Στα νιάτα μου ήμουν φανατικός οπαδός της θεωρίας ότι τα έργα του Σαίξπηρ γράφτηκαν στη πραγματικότητα από τον Φράνσις Μπέηκον, αλλά φρόντιζα ποτέ να μην κάνω λόγο για αυτές  τις απόψεις  μου στο χαρτί, για τον φόβο των ακαδημαϊκών συναδέλφων μου. Αλλά τα γεράματα έχουν κι ένα πλεονέκτημα : σε διδάσκουν ότι η γνώμη των άλλων δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο θάνατος είναι κάτι πολύ πιο πραγματικό.»
Colin Wilson, Η επιστροφή των ΛΛόιγκορ

Όταν κάποιος στη ζωή του ασχολείται –έστω και ερασιτεχνικά-με την έρευνα των πλευρών της ζωής ,πού είτε αφορούν ανθρώπους, είτε αφορούν όψεις της πραγματικότητας  πού δεν ανήκουν  σε αυτό πού συνηθίζουμε να αποκαλούμε «Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ –ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», τότε είναι κάπως δύσκολο να μην σκοντάψει πάνω στα διηγήματα του Χ.Φ.Λάβκραφτ.

Τα διηγήματα του Λάβκραφτ είναι κατά βάση διηγήματα  λογοτεχνίας τρόμου. Ένα είδος πού στη εποχή του, δεν έχαιρε σχεδόν καμίας εκτίμησης  και αναγνώρισης . Όλη η ζωή  του Λάβκραφτ , πέρασε δίχως καμιά αναγνώριση για την αξία του. Η καταξίωση του, όπως πολύ συχνά συμβαίνει  με πολλούς δημιουργούς ,ήρθε μετά τον θάνατο του ,αρκετά πολύ μετά τον θάνατό του.

Σε αυτό συνέβαλλαν πολλοί φίλοι του ,κυρίως ο ‘Ωγκαστ Ντέρλεθ, ένας συγγραφέας πού δεν γνώρισε ποτέ τον Λάβκραφτ προσωπικά, αλλά μέσα από την αλληλογραφία πού είχε μαζί του. Αλλά και ένα ευρύ κύκλωμα συγγραφέων του Φανταστικού ,με τους οποίους ο Λάβκραφτ  διατηρούσε σε όλη την διάρκεια της ζωής του ,ένα απίστευτο όγκο αλληλογραφίας. Στον Ντέρλεθ   όμως ανήκει  ο χαρακτηρισμός  «Μυθολογία Κθούλου» των διηγημάτων του Λάβκραφτ, από το όνομα   μιας εξωδιαστασιακής  οντότητας , του Κθούλου, πού αναφέρεται μέσα σε αυτά .

Για την ζωή του  Λάβκραφτ {1890-1937}  μπορούν να ειπωθούν πολλά, αλλά θα άξιζε όποιος ενδιαφέρεται να ανοίξει  μια εισαγωγή σε οποιοδήποτε βιβλίο του. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ,ότι ήταν γόνος παλιάς αριστοκρατικής οικογένειας, ότι έζησε σχεδόν όλη την ζωή του  στη επαρχία Providence  R.I USA ,ταλαιπωρείται όλη του την ζωή από φρικτά όνειρα πού είναι και η πηγή της έμπνευσης του, ,γράφει  επιστολές ,διηγήματα, ποιήματα  ,βιώνοντας  κατά πάσα πιθανότητα  με αξιοπρέπεια την μοναξιά  του, σε ένα κόσμο πού αισθάνεται ξένος και απειλούμενος. Πεθαίνει από καρκίνο , μέσα σε απόλυτη φτώχεια . 

Αυτό πού πραγματεύεται μέσα στα έργα του ο Λάβκραφτ είναι το αρχέγονο Κακό. Το πραγματεύεται με την μορφή μικρών σχετικά διηγημάτων  πού υπαινίσσονται  την ύπαρξη  ενός Κακού πού δρα επάνω στο πλανήτη προτού εμφανιστεί ο άνθρωπος  . Αυτό το Κακό έχει την μορφή  οντοτήτων από το εξώτερο διάστημα , οι Μεγάλοι Παλιοί,  πού με απίστευτη μοχθηρία εισβάλλουν στο πλανήτη και επεμβαίνουν στη ανθρώπινη ζωή του ελέγχοντας μέσω των ονείρων ,τηλεπαθητικά  την τύχη του. Οι πιστοί των Μεγάλων Παλαιών ,όντας πια « άβουλα πράγματα»  και όχι άνθρωποι, τελούν νοσηρές τελετουργίες   σε σκοτεινά  σημεία του πλανήτη στους αφέντες τους. Η ζωή τους δεν έχει χρησιμότητα πέραν του να υπηρετούν  αυτές τις σκοτεινές οντότητες. Ανίερες προσμείξεις   μεταξύ ανθρώπων και των οντοτήτων αυτών, γεννούν τέρατα. Οι Μεγάλοι Παλαιοί όμως δεν φαίνεται να άρχουν εντελώς μόνοι τους . Βρίσκονται αντιμέτωποι με μια εξίσου δυνατή φυλή από το διάστημα  τους Πρεσβύτερους Θεούς  και ο πλανήτης γίνεται  πεδίο σφοδρής  διαμάχης . Οι Μεγάλοι Παλαιοί   ηττώνται και φυλακίζονται  στα  βάθη του πλανήτη , όπου  περιμένουν την  «κατάλληλη στιγμή πού τα άστρα θα είναι σε ευνοϊκή  θέση   για να επανέλθουν».

Ο Λάβκραφτ ρίχνει μια ματιά στη άβυσσο του Κακού και το Κακό τον κοιτάει μέσα από τα τραγικά όνειρα του. Τολμάει  να μιλήσει για αυτό πού κανείς δεν μιλά μέχρι εκείνη την στιγμή, για τον απόλυτο τρόμο πού κατοικεί μέσα στη ανθρώπινη ψυχή ,υλοποιώντας αυτόν τον τρόμο μέσα στα διηγήματα του, κάνοντας τον ορατό  και υπαρκτό. Δεν είναι τόσο   ότι είναι καλός συγγραφέας πού τον κάνει πιστευτό, όσο  ότι  αποφασίζει να ρίξει φως εκεί πού οι άλλοι αρνούνται να κοιτάξουν. Σπάει  την τακτοποιημένη πραγματικότητα , πού βρίσκει παρηγοριά  στις ενίοτε φαιδρές εξηγήσεις της επιστήμης ,ανοίγοντας αυτήν την πραγματικότητα σε άπειρες διαστάσεις ,πατώντας σε αρχέγονους μύθους  πού ο πολιτισμός φαίνεται ότι θέλει να ξεχάσει. Δεν θέλει να φτιάξει κόσμους παραδεισένιους ,αλλά κόσμους  πού πρισματικά πολλαπλασιάζουν  την ύπαρξη  της κακίας  και την καθιστούν ανυπόφορη. Είναι μάλλον ο τρόπος του να αντιδράσει σε αυτό πού βλέπει γύρω του   και πού μάλλον νοιώθει ότι  κανείς δεν αντιδρά.

Δεν είναι τυχαίο ότι αυτόματα τον ενστερνίστηκαν προσπαθώντας να το αξιοποιήσουν στη μεριά τους ,ένα πλήθος από ερευνητές πού μέσα στα έργα του  είδαν  ή εμπνεύστηκαν  τα δικά τους μονοπάτια . Αποκρυφιστές  και συνωμοσιολόγοι, συγγραφείς  και επιστήμονες ερμήνευσαν την ματιά του Λάβκραφτ  στο Χάος, παίρνοντας κατά το δοκούν  αυτό πού τους βόλευε ή αυτό πού μπορούσαν να αξιοποιήσουν. Χιλιάδες βιβλία αναλύσεων, παιχνιδιών, κινηματογραφικών ταινιών  ,κυκλοφορούν  παγκοσμίως  κάνοντας τον Λάβκραφτ  μια επιχείρηση  πού εκτός από τα φράγκα πού αποκομίζει, φλογίζει  μια παραφιλολογία πού δεν έχει αρχή και τέλος .

Ο Λάβκραφτ ,  μέσα από τα θολερά και εξώκοσμα  όνειρα του , μέσα από τους  δύσκολους περιπάτους  σε μια περιοχή  του δικού του , σκοτεινού, εσωτερικού κόσμου έφερε την είδηση ότι η πραγματικότητα  δεν είναι μόνο αυτή που αντιλαμβανόμαστε με τις φτωχές μας αισθήσεις, είναι κάτι πολύ περισσότερο .Κατά την δική του άποψη  κάτι πιο ζοφερό και άσχημο ,αλλά κάτι περισσότερο!!!

Ο πολιτισμός μας  φαίνεται συνεχώς να ξεχνά ,ότι όταν τις νύκτες κλείνουν τα φώτα της επιστήμης ,τότε ο άνθρωπος ανακαλύπτει ότι ο φόβος πού κρύβει στα κατάβαθα της ψυχής του δεν έχει εξαφανιστεί αλλά καραδοκεί μέσα του υπενθυμίζοντας  του  την σμικρότητα του μέσα σε αυτό το άπειρο σύμπαν πού κατοικεί.

Τιμή σε όλους εκείνους πού μας μαθαίνουν να πετάμε πολύ ψηλά στο Φως αλλά και πολύ χαμηλά  ώστε να καιγόμαστε από το Σκοτάδι. Είναι οι οδηγοί μας  στο Ατέρμονο Ταξίδι...


8 σχόλια:

  1. "Δεν υπάρχει πιο τρομαχτική, πιο μονότονη και πιο πληχτική έρημος σπό την έρημο του Κακού", Σιμόν Βέιλ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ φίλε Ανώνυμε:
    Πολύ σημαντική διαπίστωση όντως της Σιμόν Βέιλ.
    Από την άλλη,με το να εξορκίζεις το Κακό δεν το καταργείς, ούτε και εν τέλει το περιορίζεις. Υπάρχει Δύναμη και Γοητεία στη σκοτεινή όψη του κόσμου,στη σκοτεινή όψη του ανθρώπου.
    Μόνον όσοι έχουν γευτεί αυτή την πτώση μέσα στον εαυτό τους και δεν τους πήρε το σκοτάδι, μπορούν να εκτιμήσουν την απαλή μυρωδιά του Καλού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σωστός....τζάμπα καλός δεν γίνεται....

      Διαγραφή
    2. Της Βέιλ δε μου φαίνεται για εξορκισμός αλλά για ακριβής περιγραφή του Κακού.

      Διαγραφή
  3. Το κακό δεν περιορίζεται, δύναται όμως να μεταμορφωθεί από την έλξη του με το καλό, κι έτσι επιτυγχάνεται η ανάπτυξη του φωτεινού μέρους της ψυχής και η ελευθερία της βούλησης, του λογικού και του θυμικού.
    Ως Καλό νοείται μόνο η ελευθερία και αυτή είναι η "σωτηρία της ψυχής"...
    Η μεταβατική φάση εξέλιξης προϋποθέτει οικονομία δυνάμεων σε ένα δύσκολο, συνεχή πόλεμο με αόριστη έκβαση, που εξαρτάται πάντα από τα βαθύτερα αγνά αποθέματα προθέσεων για τον εαυτό μας, για τους άλλους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "από το όνομα μιας εξωδιαστασιακής οντότητας , του Κθούλου,"
    τι θα πει εξωδιαστασιακή οντότητα;
    "Τολμάει να μιλήσει για αυτό πού κανείς δεν μιλά μέχρι εκείνη την στιγμή, για τον απόλυτο τρόμο πού κατοικεί μέσα στη ανθρώπινη ψυχή ,υλοποιώντας αυτόν τον τρόμο μέσα στα διηγήματα του, κάνοντας τον ορατό και υπαρκτό.'
    μα αυτό δεν το κάνανε από πάντα οι θρησκείες; κι ειδικά αυτές που λάτρευαν κακοποιές θεότητες που απαιτούσανε ανθρωποθυσίες;
    "Σπάει την τακτοποιημένη πραγματικότητα ,"
    τη τακτοποιημένη πραγματικότητα μπορεί κανείς να τη σπάσει είτε προς τη μεριά της Χαράς και του Καλού, είτε προς τη μεριά του Ζόφου και του Κακού. δε νομίζετε πως όταν κανείς επιλέγει τη δεύτερη μεριά, δεν προσφέρει και τόσο καλές υπηρεσίες στον άνθρωπο;
    "έφερε την είδηση ότι η πραγματικότητα δεν είναι μόνο αυτή που αντιλαμβανόμαστε με τις φτωχές μας αισθήσεις, είναι κάτι πολύ περισσότερο"
    είδηση; μα αυτό το κάνανε πάντοτε οι θρησκείες.
    "Ο πολιτισμός μας φαίνεται συνεχώς να ξεχνά ,ότι όταν τις νύκτες κλείνουν τα φώτα της επιστήμης ,τότε ο άνθρωπος ανακαλύπτει ότι ο φόβος πού κρύβει στα κατάβαθα της ψυχής του δεν έχει εξαφανιστεί"
    καθόλου δεν το ξεχνάει αυτό ο πολιτισμός μας. ίσα-ίσα που τζογάρει χοντρά κι ανοιχτά πάνω στο φόβο μας. γι' αυτό τα θρίλερ αποτελούν ένα από τα πιο προσοδοφόρα κομμάτια της σύγχρονης βιομηχανίας του θεάματος. εδώ και χρόνια άλλωστε πουλάνε μαζικά ιστορίες φρίκης και τρόμου για πιτσιρίκια 12-16 χρόνων. τη Χαρά και το Καλό θέλει με κάθε τρόπο να ξεχνάει ο πολιτισμός μας. όχι τη Φρίκη και το Κακό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Εξαιρετική ανάρτηση. Aναμφίβολα ένα από τα ωραιότερα και πιο εύστοχα κείμενα που έχω διαβάσει σχετικά με τον Lovecraft.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αγαπητέ φίλε Δημήτρη,
    σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.Είναι πολύ εμπνευστικός ο μπαγάσας ο Lovecraft ,μέσα στη ιδιότυπη σκοτεινιά του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΠΡΟΣ ΥΠΟΓΕΙΟ (με προσοχή να μη χτυπήσετε το κεφάλι σας!)

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...