Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Η Αριστερά της κρίσης και η κρίση της Αριστεράς


  • Τα σημάδια είχαν εμφανιστεί πολλά χρόνια πριν, σε ανύποπτο χρόνο, όταν οι κοινωνίες της Δύσης δεν ήταν ακόμα σε ορατή κρίση. Όταν ο κόσμος, μετά από ένα καταστροφικό παγκόσμιο πόλεμο, είχε τις ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον μέσα στη υποτιθέμενη καπιταλιστική ευημερία.




Τα σημάδια αυτά πήραν σάρκα και οστά μέσα στα κινήματα που σάρωσαν  το ανατολικό και δυτικό μπλοκ τις δεκαετίες του ’60 και ’70. Μέσα από τις εξεγέρσεις σε Ουγγαρία και Τσεχοσλοβακία, στο αντιπολεμικό κίνημα  στη Αμερική και τη Αγγλία, στο Μάη του ’68 στη Γαλλία, στη  Ιταλία  που φλεγόταν σχεδόν όλη την δεκαετία του ’70, στη Πολωνία  στα μέσα του ’80.

Το τέλος ήρθε με την πτώση της επαίσχυντης «Σοβιετίας» και το γκρέμισμα του Τείχους του αίσχους. Τι σήμαιναν όλα αυτά τα συμβάντα; Τι ήθελε να πει ο ποιητής;
Η αριστερή ιδεολογία  έχοντας  ξεφτιλίσει μέσα στη ιστορική της πορεία το όραμα ενός καλύτερου κόσμου, απλά είχε πεθάνει. Πεθαίνοντας  πήρε μαζί της και την ελπίδα που είχε καλλιεργήσει  μετά την επανάσταση στη Ρωσία, ότι ο εχθρός είχε αντίπαλο, αντίπαλο ικανό να προσφέρει κάτι πιο ανθρώπινο. Έτσι ο κόσμος -τουλάχιστον εκείνος ο κόσμος πού είχε πιστέψει, είχε αγωνιστεί και υποφέρει-, έμεινε μετέωρος να κοιτάζει για μια ακόμα φορά το γκρέμισμα  μιας ψευδαίσθησης,  που  την είχε αντιληφτεί σαν  μια πραγματικότητα ριζοσπαστικής αντιπαράθεσης με την κυρίαρχη οργάνωση της κοινωνίας.

      Ποια ήταν η ουσία της αριστερής ιδεολογίας;

«Ο κόσμος μαστίζεται από την αδικία, την οποία επιβάλλει η κυρίαρχη τάξη αυτών που κατέχουν το πλούτο, ενάντια σε εκείνους που επί της ουσίας παράγουν  αυτόν τον πλούτο. Στους εργάτες δηλαδή αυτής της κοινωνίας. Από αυτούς τους εργάτες λοιπόν, που ιδρώνουν και μοχθούν, που είναι τίμιοι και καλοί, που μάχονται καθημερινά μέσα στο αλέτρι της ζωής, κάποιοι άλλοι, κακοί και φθονεροί, τους παίρνουν τον κόπο τους, τον κεφαλαιοποιούν, θησαυρίζουν και έρχονται στη συνέχεια να επιβάλουν τους όρους τους, που είναι όροι επαίσχυντοι για τη κοινωνία.»

      Τι έλεγε ότι πρέπει να γίνει;

«Αυτοί οι καλοί εργάτες, που συνεχώς αδικούνται, πρέπει να διεκδικήσουν τον πλούτο που δικαιωματικά τους ανήκει.»

     Πώς θα γίνει αυτό;

«Κατ’ αρχήν συνειδητοποιώντας ότι κάποιος τους κλέβει τον κόπο τους.»

     Αν δεν το συνειδητοποιούν;

«Τότε, όσοι το κατανοούν επαρκώς, θα πρέπει να βοηθήσουν εκείνους πού δεν το κατανοούν ώστε να το καταλάβουν. »

    Τι θα γίνει στη συνέχεια, όταν το καταλάβουν;

«Τότε αυτομάτως θα επαναστατήσουν  και, αν και εφόσον το θέλει  η ιστορική στιγμή  και ωριμάσουν οι συνθήκες,  θα πάρουν την εξουσία από τους κακούς καπιταλιστές που γυρνάνε εδώ και εκεί κάποιον  να μαδήσουν... και μετά ο κόσμος θα γίνει παράδεισος. Όπως είχε γίνει στη "σοβιετική" Ρωσία.»

Το παραμύθι αυτό, όπως όλα τα παραμύθια, είχε  στη αρχή του μια ειλικρινή απλότητα. Μια απλότητα που άγγιζε όλες τις ευαίσθητες καρδιές των ανθρώπων. Μια απλότητα που σου έφερνε ρίγη συγκινήσεων και σε καθιστούσε  μαχητή του καλού απέναντι στο κακό. Μόνο που μέσα στη απλότητα του, αγνοούσε ή δεν ήθελε να λαμβάνει υπ' όψιν, ότι ο κόσμος δεν απαρτίζεται από καλούς ανθρώπους, στους οποίους, από κάποια ιδιοτροπία της φύσης, κάποιοι ελάχιστοι είχαν κατορθώσει να επιβάλλουν την αρνητική θέληση τους. Ο κόσμος απαρτίζεται από ανθρώπους που εμπεριέχουν μέσα τους και το καλό και το κακό, είτε είναι καταπιεστές είτε καταπιεζόμενοι. Πράγμα που σημαίνει ότι, κάλλιστα, οι σημερινοί καταπιεζόμενοι μπορεί να είναι οι  αυριανοί καταπιεστές.

Άρα, τον κόσμο δεν τον καθιστά κολαστήριο ψυχών η κατοχή του πλούτου, αλλά η συνύπαρξη μέσα στον ίδιο τον άνθρωπο του καλού με το κακό∙ και το ότι ο άνθρωπος φαίνεται, ιστορικά και εμπειρικά, να έχει μια ροπή στο κακό. Ή τουλάχιστον να τραμπαλίζεται συνεχώς ανάμεσα και στα δύο.

Η κατοχή του πλούτου, και η εξουσία που απορρέει από αυτήν, συμβάλλουν δραστικά στη διαμόρφωση ενός συγκεκριμένου πλαισίου. Όμως δεν αποτελούν τον καθοριστικό παράγοντα  στο να μετατραπεί δραστικά η ουσία ενός κόσμου, ο οποίος μέχρι σήμερα έχει φλερτάρει σφόδρα με τις σκοτεινές πλευρές της ύπαρξης, όπως κατά την γνώμη μας είναι η δύναμη, η εξουσία, η έλλειψη αυτοεπίγνωσης, η κακία, η ζήλεια, ο φθόνος, το έγκλημα και πάει λέγοντας.

Η αριστερή ιδεολογία  και οι εκπρόσωποι της, αγνοώντας  την διττή φύση του ανθρώπου και μεταφέροντας το παιχνίδι στο γήπεδο των αποκλειστικά οικονομικών διεκδικήσεων και αντεκδικήσεων, δεν έκανε τίποτα άλλο παρά  να στερέψει την  μοναδική πηγή  μέσα στον άνθρωπο που θα μπορούσε να τον οδηγήσει σε μια ουσιαστική αλλαγή του ίδιου και της κοινωνίας που έχει δημιουργήσει. Διότι το μοντέλο που αντιπαράθεσε στον συμφεροντολογικό άνθρωπο του συστήματοςήταν ο άνθρωπος που απλώς διεκδικεί το συμφέρον που του έχουν κλέψει. Έτσι το μόνο που κατόρθωσε, όταν ανέλαβε την διακυβέρνηση μιας χώρας, ήταν να  χάσει το όραμα της για την αλλαγή και να δημιουργήσει μια ακόρεστη επιθυμία των πολιτών της  για την  κοινωνία του εχθρού της.

Σήμερα, η αριστερή ιδεολογία  δεν εμπνέει πλέον κανέναν. Στη χώρα μας που  η κρίση  διαλύει εκ θεμελίων την κοινωνία, η Αριστερά  τείνει να καταντήσει συνώνυμο  της Δεξιάς. Μέσα στη συνείδηση  των ανθρώπων που αναζητούν κάποια λύση, η προοπτική μιας «αριστερής» κυβέρνησης  δεν αποτελεί  στόχο  ανακουφιστικό αλλά  λύση ανάγκης σε ένα άλυτο πρόβλημα. Αριστερά  του εχθρού  δεν υπάρχει πλέοντίποτα. Ο χώρος είναι κενός. Πρέπει να  ανακαλύψουμε εκ νέου, από κοινού, τις προϋποθέσεις  για ένα όραμα που να μην αποτελεί ψευδαίσθηση ή παραμυθία, αλλά ελκυστικό δρόμο αλλαγής για όλους μας.

7 σχόλια:

  1. Ο θεός πέθανε, ο Μαρξ πέθανε, κι εγώ δε νιώθω και πολύ καλά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ένας αριστερόςΣάβ Νοε 16, 11:43:00 μ.μ.

    Λέτε να ανακαλύψουμε ένα νέο όραμα. Που θα στηριχτούμε για να το κάνουμε;
    Η αριστερά στηρίχτηκη στο αίσθημα αδικίας στην πιο οξύτερη μορφή του, την αδικία που σε φέρνει στη φτώχεια. Γι' αυτό πρότεινε σαν λύση, αποκατάσταση δικαιοσύνης, να πάψει η φτώχεια, δηλαδή να μοιραστεί δίκαια το κοινωνικό προϊόν ώστε να χορτάσουν οι πεινασμένοι. Δεν έκανε λάβαρο της τη φτώχεια κατά τύχη, ούτε από γινάτι. Την έκανε λάβαρο επειδή η φτώχεια συμπυκνώνει τη μέγιστη αδικία. Κι αντίστοιχα έκανε λάβαρο το να χορτάσει ο κόσμος επειδή αυτό συμπυκνώνει τη μέγιστη δικαιοσύνη. Η αριστερά εστίασε στο στομάχι απλά και μόνο επειδή μέσα από αυτό, την πείνα ή το χορτασμό του, αποτυπώνεται η κοινωνική αδικία ή η κοινωνική δικαιοσύνη. Μ' αυτή την έννοια μίλησε η αριστερά για συμφέρον, για ταξικό συμφέρον. Ότι είναι συμφέρον του φτωχού να πάψει να ναι φτωχός και του αδικημάνου να πάψει η αδικία. Δεν εννοούσε το συμφέρον όπως το εννοεί ο καπιταλιστής, συμφέρον εγωιστικό. Θέλω να πω η κληρονομιά της αριστεράς δεν θέλει πέταμα, όπως φοβάμαι ότι λέτε, αλλά ξεκαθάρισμα, αποκατάσταση της αλήθειας της.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Φίλε Αριστερέ,
    καλά έκανε η αριστερά πού μίλησε για την αναδιανομή του πλούτου.
    Το πρόβλημα όμως σε μια κοινωνία δεν αφορά μόνο τον υλικό πλούτο. Εν τέλει, ποτέ δεν αφορούσε μόνο αυτόν. Αν ήταν έτσι ,τότε το πρόβλημα μάλλον θα το είχαμε λύσει πολλά χρόνια πριν.
    Οι σκοτεινές όψεις της ψυχής είναι αυτές που κατά την αποψη μας δημιουργούν το πρόβλημα : η λατρεία της ισχύος ,η αγάπη για την εξουσία , η υποτίμηση της αδυναμίας , η αγιοποίηση της αποτελεσματικότητας , η ζηλεια ,η κακία .,η αδηφαγία ......
    Πρέπει να μιλήσει για αυτά η αριστερά;
    Ή πιστεύει ότι αυτά θα κανονιστούν ,όταν αλλάξει ο κόσμος.Γιατί φαίνεται ότι δεν κανονίστηκαν.
    Όταν θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο οφείλεις να κινηθείς στη ρίζα αυτού πού δημιουργεί την παθογένεια.Αντιθέτως ,η αριστερά φαίνεται να έχει ενσωματώσει την παθογένεια του εχθρού της και να την έχει κάνει δική της .
    Αυτό πού θέλω να πω είναι ,ότι το υπαρξιακό δράμα του ανθρώπου είναι βαθειά συνδεδεμένο με την υλική του ανάγκη ,όποιος τα ξεχωρίζει και δεν τα συν-υπολογίζει, μιλά μια νεκρή γλώσσα.
    Δεν αντιδρώ στη προοπτική ενός καλύτερου κόσμου ,αντιδρώ σε μια νεκρή ιδεολογία πού έχει χάσει την ίδια της την προοπτική στο ήδη υπάρχοντα κόσμο.
    Δυστυχώς!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Lift Jesus Higher FellowshipΠέμ Νοε 21, 08:06:00 μ.μ.

      Έτσι ακριβώς Λυγκέα, πάντα υπαρξιακό ήταν το πρόβλημα και πάντα θα είναι! Ας όψονται αυτοί που το μεταφράζουν σε αριθμούς! Καθόλου τυχαίο που είναι, ή θα γίνουν, οι Τύραννοι!

      Διαγραφή
  4. Ανώνυμε,
    με τόσους θανάτους γύρω σου ,πάλι καλά είσαι!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αξιοπρόσεκτες επισημάνσεις και μια εχέφρων στάση στο διάλογο με τους σχολιαστές. Είμαι βέβαιος ότι εδώ έχουν δαπανηθεί πολλά χρόνια στοχασμού επί του κοινωνικού πεδίου. Δεν είμαι βέβαιος όμως ότι σας ακούει η Αριστερά. Έστω. Η προσπάθεια είναι σημαντική.Εύχομαι μια μέρα να αναγνωρισθεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Γέμισε η μίτρα του μπουρζουά με τροτσκιστές και φασίστες το χυτήριο δεν έχει πια άλλα καλούπια...

    Μπαίνει η άνοιξη - όχι άλλη χαμένη άνοιξη.
    Καιρός για επανάσταση το ταξίδι αρχίζει.
    _____
    Αυτοί που δεν θα ταξιδέψουν παρακαλούνται να κατέβουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΠΡΟΣ ΥΠΟΓΕΙΟ (με προσοχή να μη χτυπήσετε το κεφάλι σας!)

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...